ถ่ายทอดเรื่องราวมรดกทางวัฒนธรรมด้านนาฏดุริยางคศิลป์ไทย
ไทยพีบีเอส จัดเสวนาพระพิราพ พูดคุยแลกเปลี่ยนกับ 3 ครูด้านโขนและเป็นผู้สืบทอดท่ารำหน้าพาทย์องค์พระพิราพ ถ่ายทอดเรื่องราวของ “พระพิราพ” เทพอสูรผู้เป็นบรมครูสูงสุดแห่งนาฏศิลป์ไทย มรดกทางวัฒนธรรมด้านนาฏดุริยางคศิลป์ไทย ในรูปแบบสารคดีชั้นเยี่ยมฝีมือคนไทย วันเสาร์ที่ 27 ก.ค.นี้
องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ส.ส.ท.) หรือ ไทยพีบีเอส จัดงานเสวนาพระพิราพ “เบื้องลึกสารคดี พิธีกรรม ฤาจะสูญ ?” เปิดตัวสารคดี “พระพิราพ Master of Khon Thai” มรดกทางวัฒนธรรมด้านนาฏดุริยางคศิลป์ไทยที่หาชมยาก โดยมีนายคริษ อรรคราช ผอ.สำนักสร้างสรรค์เนื้อหา ไทยพีบีเอส เป็นผู้กล่าวเปิดงาน พร้อมร่วมพูดคุยกับครูด้านโขนและเป็นผู้สืบทอดท่ารำหน้าพาทย์องค์พระพิราพ ได้แก่ อาจารย์ประเมษฐ์ บุณยะชัย ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (นาฏศิลป์-โขน) ดร.ไพโรจน์ ทองคำสุก ราชบัณฑิต สาขานาฏกรรมไทย สำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสภา อาจารย์สุดจิตต์ พันธ์สังข์ ผู้สืบทอดการรำหน้าพาทย์องค์พระพิราพ
สารคดี “พระพิราพ Master of Khon Thai” เรื่องขององค์พระพิราพเทพอสูรผู้เป็นบรมครูสูงสุดแห่งนาฏศิลป์ไทย โดยในวงการดนตรีและนาฏศิลป์ไทย “พระพิราพ “คือปางดุร้ายของพระอิศวร เทพเจ้าแห่งการทำลายล้างและความตายตามความเชื่อของศาสนาพราหมณ์-ฮินดู มีรูปกายเป็นยักษ์ ดูน่ากลัว ดุร้าย น่าเกรงขาม ในวงการดนตรีและนาฏศิลป์ให้ความเคารพกราบไหว้ในฐานะบรมครู ที่มีอำนาจดลบันดาลความสุขให้แก่ศิษย์ “พระพิราพ” จะอยู่ในพิธีไหว้ครูทุกครั้ง เมื่อมีการไหว้ครู ก็จะมีศีรษะของครูต่างๆ มาครอบให้ลูกศิษย์ 3 ศีรษะ คือศีรษะของพรตฤๅษี ศีรษะพระพิราพ เทริด สิ่งสำคัญคือ ครูจะประสิทธิ์ประสาทให้ ลูกศิษย์ ซึ่งสารคดีชุดนี้จะนำเสนอเรื่องราวของจารีตประเพณีในการถ่ายทอดท่ารำหน้าพาทย์องค์พระพิราพ รวมถึงบทบาทของท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนีที่มากความสามารถดุจชาย ร่วมแสดงโขนในราชสำนักอยู่หลายครั้ง จนเป็นผู้มีบทบาทในพระราชพิธีพระราชทานครอบครูองค์พระพิราพจากในหลวงรัชกาลที่ 9 เมื่อปี พ.ศ. 2527
การรำหน้าพาทย์องค์พระพิราพ ถือเป็นการรําหน้าพาทย์ชั้นสูงที่สุดของนาฏศิลป์ไทยและมีความศักดิ์สิทธิ์อย่างมากท่วงท่าร่ายรำทั้งหมดเป็นการประกอบอากัปกิริยาขององค์พระพิราพ ปางอวตารร่างดุร้ายของพระอิศวร การรำหน้าพาทย์องค์พระพิราพจึงมีกฏระเบียบสำคัญ นั่นคือ “ต้องรำให้ถูกต้อง ห้ามรำผิดพลาดแม้เพียงเล็กน้อย” ทั้งยังเชื่อกันว่าหากรำพลาดพลั้งไปอาจมีอันตรายถึงชีวิต ก่อนทำการแสดงทุกครั้งจึงต้องมีการทำพิธีบวงสรวงบูชา สวดคาถาคุ้มครองผู้แสดงก่อนทุกครั้ง และมีอีกหลายเหตุผล ที่ทำให้ท่ารำนี้กำลังจะหายไป
ติดตามชมสารคดี ‘พระพิราพ Master of Khon Thai’ มรดกทางวัฒนธรรมด้านนาฏดุริยางคศิลป์ไทยที่หาชมยาก ได้ทางไทยพีบีเอส ช่องหมายเลข 3 วันเสาร์ที่ 27 ก.ค. 67 นี้ เวลา 10.00 น. หรือรับชมก่อนใครทาง www.VIPA.me
สามารถติดตามไทยพีบีเอสทุกช่องทางออนไลน์ ได้ที่
▪ Website : www.thaipbs.or.th
▪ Application : Thai PBS
▪ Social Media Thai PBS : Facebook, YouTube, X (Twitter), LINE, TikTok, Instagram, Threads